1. Anlatım yönteminin tanımı
Düz anlatım yöntemi, öğretmen merkezli bir öğretme yöntemidir. Öğretmenin bilgiyi öğrenenlere aktarması sürecini içermektedir. Öğrenci aktif değildir. Geleneksel bir öğretme yöntemidir.
Anlatım yöntemi, sözlü anlatıma ağırlık verdiği için anlatmayı gerektiren her türlü derste kullanılır. Anlatım en eski öğretim yöntemidir. Çok sık kullanımı, kötüye kullanımı ve yanlış kullanımı nedeniyle en etkisiz yöntem olarak da bilinmektedir. Gerçekte de öğrenciler pasif bir durumda oturdukları ve genellikle öğretim sırasında soru sorma ve düşüncelerin açıklama imkanına sahip olmadıkları için etkin bir yöntem sayılmaz, hatta bazen etkinlik eksikliğinden dolayı sıkıntılara, gündüz rüyalarına ve disiplin sorunlarına neden olmaktadır.
Öğretmenlerin sınıf ortamında kullandıkları yöntem ve teknikler üzerinde yapılan araştırmalarda öğretmenlerin % 90 düzeyinde anlatım yöntemini kullandıkları görülmüştür. Bu yöntemin kavrama, uygulama, çözümleme ve bireşim düzeyli amaçların gerçekleştirilmesinde kullanılmasının istenen düzeyde başarıyı sağlayamayacağı söylenebilir. Çünkü bu yöntem öğrenciyi edilgin kılmaktadır. Öğrenci bu yöntemle bir olayın nedenini, niçinini, nasılını, niyesini soramamaktadır.
Yalnız; anlatım yöntemi, hangi yöntemi kullanırsanız kullanın mutlaka başvurmak zorunda olduğunuz bir yöntemdir. Bilgisayar öğretiminde de bu böyledir. Bilgisayar öğretiminde düz anlatım yöntemi kullanılmazmış gibi görünse de yeri ve zamanı geldiğinde baş vurulması gerekmektedir.
2. Anlatım yönteminin özellikleri
1-Öğretmen merkezlidir.
2-Aynı anda çok sayıda kişiye bilgi aktarılır.
3-Dinleyiciler konuyla ilgili organize bir görüş kazanır.
4-Öğrencilere kısa zamanda çok bilgi verilir.
5-Öğrencilere alışkanlığı kazandırır, not alma becerilerini geliştirir.
6-Bilgi düzeyinde öğrenmeyi sağlar.
3. Anlatım yönteminin yararları
Her yöntemde olduğu gibi doğru zamanda, doğru yerde ve doğru şekilde kullanıldığı zaman faydalı bir yöntem olur. Anlatım yöntemi de böyledir. Dersin başında, öğrencilerin güdülenmesinde konuyla ilgili açıklamaların yapılmasında öğrenciler tarafından anlaşılması güç olan konuların açıklanmasında bu yöntemin uygulanması gerekmektedir.
Anlatım yöntemi;
1-Öğrencilerin çalışma yapabilmeleri için gerekli temel materyalin sunumu yada yeni bir çalışmayı başlangıç için faydalı yoldur.
2-Bilgisayar öğretiminde anlatılacak konunun mantığını anlatmada faydalı olur.
3-Bilgileri kalabalık gruplara iletmek için yararlıdır.
4-Konu düzenli bir biçimde sunulacağı için zamanın iyi kullanımını sağlar.
5-Oturumda sürpriz bir bilgi ile karşılaşmayacağı için öğretmene ‘’güven’’ duygusu verir.
6-Uygulaması kolay ve ekonomiktir.
7-Öğrencilerin mevcut konu üzerinde organize bir görüş kazanmalarına yardımcı olur.
4. Anlatım yönteminin sınırlılıkları
Günümüzde, anlatım yöntemi, öğrencilerin düşüncelerini açıklama ve sorularını sorma fırsatını kısıtlı verdiği için sıkıcı bir yöntem olarak kabul edilmektedir. Bilgisayar öğretiminde tek başına kullanılması oldukça sakıncalı bir yöntemdir. Genellikle destekleyici yöntem olarak kullanılması daha faydalı olacaktır. Bilgisayar öğretiminde psikomotor öğrenme beklentisine cevap vermeyeceğinden, tek başına bu yöntem kullanılmamalıdır. Tabi ki görev yaptığınız okulda bilgisayar olmadığını düşünecek olursak bu yönteme başvurmak zorunda kalabilirsiniz. Burada ise aşağıdaki özelliklere dikkat edilmelidir.
1-Uzun ve sık sık tekrar edilen bir anlatım kolayca sıkıcı hale gelir.
2-Dinleyicilerin ilgi ve ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmadığını belirlemek güçtür.
3-Öğretim sırasında soru sorma izni verilmediği için dönütü ortadan kaldırır eksik iletişime neden olur.
4-Ayrıntılı bilgi ‘’iletişim’’ ve ‘’anlatım’’ı oldukça zordur.
5-Dinleyiciler çok pasiftir.
6-Dinleyicileri tanımak güçleşir.
7-Duygusal tutumlar ve psikomotor öğrenme çok ender oluşur.
8-Öğrenci aktif olarak öğrenmeye katılmadığı için yüksek seviyeli bilişsel öğrenme olamaz.
5. Anlatım yönteminde dikkat edilmesi gereken hususlar
Bilgisayar öğretiminde anlatım yöntemini kullanırken, anlatım yönteminin bilgi düzeyinde öğrenme sağladığını fakat bilgisayar öğretimi ise uygulama düzeyinde öğrenme gerektirdiğini göz önünde bulundurmalıyız. Anlatım yönteminin genel özellikleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
1-Basit, kısa ve tam cümleler kullanılmalı.
2-Doğru anlatıma ve mesleki terimlerin kullanılmasına özen gösterilir.
3-Konuların ana başlıkları belirlenmeli, şunu mantıksal bir sıraya göre yapılmalı.
4-Ses tonu iyi ayarlanmalı ve arka sıradakilerin rahat duyabileceği bir şekilde olmalı.
5-Uzun süre konuşmaktan kaçınılmalı.
6-Ara sıra sınıf tartışmalarına yer verilmeli öğrencilere sorular sorulmalı ve gelen yanıtlara göre konu genişletilmeli.
7-Anlatırken espri ve şakalar yer verilmeli, ilgi çekici jest ve mimikler yapılmalı.
8-Öğrenci yaşantılarına uygun örnekler verilmeli.
9-Küçük grup çalışmaları ile anlatılanların tartışması yapılmalı.
10-Anlatılanların dikkatle dinlenmesini sağlamak için ders sonun da küçük bir sınav yapılmalıdır.
11-Öğretmen kibirli olmamalıdır.
12-Öğrencilere karşı geçek bir ilgi göstermelidir.
bundan sonraki başlıkları tamamen bilgisayar öğretiminde anlatım yöntemi çerçevesinde ele alınacaktır.
6. Anlatım yöntemine ne zaman baş vurulmalı
7.Anlatım yöntemi hangi yöntemlerle desteklenmeli
8. Anlatım yöntemini en iyi kullanım için rehber ilkeler
a.Hedef kitleyi iyi tanıma
b.Kullanan öğretmende bulunması gereken özellikler
c.Süreci iyi planlama
9. BOTE öğretmen adaylarının dikkatini çekmesi adına örnek olay yöntemiyle anlatılacaktır. Bu konuda yapılmış anketleri inceleyerek sonuçları hakkında tartışma ortamı oluşturarak anlatım tamamlanacaktır.
En son erdemir46 tarafından Cuma Nis. 03, 2009 9:17 am tarihinde değiştirildi, toplamda 1 kere değiştirildi